Một học giả người Pháp từng nói rằng: “Hãy cho tôi biết anh ăn những gì, tôi sẽ nói anh biết anh là người thế nào”. Ẩm thực không chỉ nằm trong phạm trù “ngon” mà cùng với đó là rất nhiều yếu tố khác như tính thẩm mỹ, ấn tượng thị giác, giá trị dinh dưỡng. Và tại đất nước Nhật Bản, triết lý ẩm thực ẩn chứa trong đó là những bài học thấm nhuần tính nhân văn, bản sắc văn hóa vùng miền và cả tinh hoa dân tộc.
Ý nghĩa văn hóa thấm sâu trong từng món ăn
Tháng 12/2013, Tổ chức văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) đã thêm ẩm thực Nhật Bản vào danh sách Di sản Văn hóa Phi vật thể. Đây là nền ẩm thực của quốc gia thứ hai trên thế giới (sau Pháp) vinh dự có tên trong danh sách này.
Ẩm thực của xứ sở hoa anh đào không lạm dụng quá nhiều về gia vị mà thay vào đó là chú trọng làm nổi bật sự tươi ngon, tinh khiết và tự nhiên của món ăn. Hương vị mỗi món ăn thường nhẹ nhàng, thanh tao và phù hợp với thiên nhiên từng mùa, từng khu vực. Nhiều món ăn tượng trưng cho những lời chúc tốt lành đến những người thân yêu trong gia đình. Chẳng hạn như món đậu phụ chúc mạnh khỏe; rượu sake để trừ tà khí và kéo dài tuổi thọ; món sushi chúc sung túc, thịnh vượng; món trứng cá tuyết chúc gia đình đông vui, hòa thuận; món tôm chúc trường thọ, lưng tôm càng cong thì càng trường thọ.
Do vị trí địa lý bao quanh là biển nên hải sản và rong biển chiếm phần lớn trong khẩu phần ăn của người Nhật. Gạo là lương thực chính nên người Nhật thường cuộn gạo trong những miếng rong biển khô để tạo nên món sushi. Nếu như anh đào được xem là quốc hoa thì sushi được xem là quốc thực của nước Nhật. Một miếng cá, một nắm cơm trộn giấm, một ít rau củ và wasabi, bọc xung quanh đó là miếng rong biển giòn tan đã trở thành món ăn vừa đơn giản nhưng không kém phần tinh tế và thu hút của đảo quốc này. Bên cạnh đó, một món ăn ngon không thể bày trí một cách xuề xòa làm giảm giá trị món ăn, từ cách sắp xếp, trang trí, nguyên liệu đi kèm cho đến vật dụng để đựng món ăn đều được lựa chọn cầu kỳ, tỉ mỉ nhằm tôn thêm giá trị món ăn.
Triết lý ẩm thực ẩn sâu trong nghệ thuật nấu ăn
Ngũ vị, ngũ sắc, ngũ pháp chính là những triết lý trong nghệ thuật nấu ăn của đất nước mặt trời mọc. Ngũ sắc chính là để đảm bảo sự cân bằng trong chế độ dinh dưỡng, mỗi bữa ăn cần có 5 màu sắc: đỏ, trắng, vàng, xanh lục và đen (bao gồm những nhóm màu sẫm như nâu, tím). Bên cạnh đó nó còn góp phần kích thích thị giác tác động đến vị giác, tạo cảm hứng cho món ăn. Ngũ vị chính là việc nấu một bữa ăn phải có sự kết hợp và cân bằng giữa các vị: mặn, chua, ngọt, đắng, cay để tạo nên cảm giác ngon miệng khi thưởng thức món ăn. Còn ngũ pháp chính là những phương pháp nấu ăn được khuyến khích sử dụng như hầm, nướng, hấp, chiên, luộc.
Ngoài ra, người Nhật còn chú trọng đến ngũ quan, đó chính là món ăn cần mang đến cho thực khách không chỉ là sự kích thích vị giác mà còn là khứu giác, thị giác, thính giác và xúc giác. Trong đó, việc trình bày món ăn trên đĩa sao cho thật hài hòa là việc làm cực kỳ quan trọng cho mỗi bữa ăn. Chính vì vậy mà người Nhật thường có câu “ăn bằng mắt” cũng chính vì lẽ đó.
Là một đất nước trọng lễ nghĩa nên không khó hiểu khi người dân nơi đây có 5 quy tắc liên quan đến việc thưởng thức món ăn, nó bắt nguồn từ đạo Phật. Một là, cần phải kính trọng và biết ơn công sức của những người đã nuôi trồng sản phẩm, những người đã chuẩn bị những món ăn đó. Hai là, phải làm những việc tốt xứng đáng để được thưởng thức những món ăn. Ba là, phải ngồi vào bàn ăn mới một tâm thái bình an. Bốn là, nên thưởng thức món ăn để nuôi dưỡng tinh thần bên cạnh việc nuôi dưỡng cơ thể. Năm là, cần nỗ lực để duy trì trạng thái tinh thần vui vẻ.
Sushi – Quốc thực của đất nước mặt trời mọc
Được mệnh danh là quốc thực của Nhật Bản với mức độ phổ biến và thơm ngon, sushi được biến hóa đa dạng về thành phần, kiểu dáng và chủng loại. Bên cạnh sự tiện lợi là giá trị dinh dưỡng, nghệ thuật bày trí bắt mắt thì với từng mùa khác nhau bạn có thể thưởng thức những món sushi khác nhau.
Những cánh hoa anh đào nở báo hiệu một mùa xuân dịu dàng đang về, báo hiệu một mùa thu hoạch hải sản bội thu. Đây cũng là lúc để bạn thưởng thức 5 món sushi hải sản hấp dẫn là Hamaguri làm từ trai biển; Sayori làm từ cá biển; Mirugai làm từ các loại hải sản vỏ cứng như tôm, cua, sò, vẹm; Torigai làm từ sò trứng và Kisu làm từ cá biển đen.
Với mùa hè của những lá phong tươi xanh, người Nhật sẽ làm 4 món sushi hải sản đặc trưng là Uzuki làm từ cá vược biển, Awabi làm từ bào ngư, Aji làm từ cá ngừ và Anago làm từ cá chình.
Một vùng trời rợp màu đỏ của lá phong chính là gam màu nổi bật cho mùa thu. Lúc này đây, bạn sẽ được thưởng thức những món sushi là Kohada làm từ cá trích, cá mòi; Saba làm từ cá thu và Kampachi làm từ loài cá sinh trưởng từ mùa hè cho đến mùa đông.
Vào đông là lúc những cánh hoa tuyết bay đầy trời sẽ mang đến những loại hải sản tươi ngon khác để bạn hoàn thiện một món sushi: Ika làm từ cá mực; Akagai làm từ trai biển lớn; Hirame làm từ cá bơn và Tako làm từ bạch tuộc. Bên cạnh đó, bạn cũng có thể thưởng thức những món khác như Uni làm từ nhím biển, Kuruma ebi làm từ tôm hùm hay Tamago làm từ trứng…
Cơ hội khám phá tinh túy ẩm thực Nhật Bản với học bổng toàn phần tại Học viện Le Cordon Bleu
Ẩn sâu trong mỗi món ăn chính là tinh thần và triết lý nhân văn sâu sắc của người Nhật – một đất nước nhỏ bé nhưng phát triển hùng cường. Nếu bạn yêu thích và muốn khám phá nền ẩm thực phong phú và tuyệt diệu của quốc đảo này vậy tại sao không thử sức mình để thỏa ước mong? Nhằm nâng cao chất lượng ngành ẩm thực để thu hút hơn nữa lượng khách du lịch cũng như quảng bá tinh hoa ẩm thực xứ hoa anh đào, Chính phủ Nhật phối hợp cùng Học viện Le Cordon Bleu cơ sở Nhật Bản cung cấp 15 suất học bổng toàn phần cho kỳ nhập học tháng 7/2016. Theo đó, học viên sẽ được học hỏi và thẩm thấu triết lý ẩm thực, thực tập 06 tháng tại những nhà hàng ẩm thực, nhà hàng sushi danh tiếng tại Tokyo và Kyoto. Hạn chót nhận hồ sơ xét tuyển là 22/5/2016.
Liên hệ với Công ty Du học INEC để được hỗ trợ tốt nhất:
- Hotline Tp.HCM: 093 409 3311
- Hotline Đà Nẵng: 093 409 9070
- Email: [email protected]
